Rusya’nın Karadeniz’e çıkarma politikası nedeniyle Kuzey Kafkasya’yı ele geçirmek istemesi üzerine 1556 yılında başlayan Kafkas-Rus Çarlık Savaşı 308 yıl sürmüştür.
Ruslar, önce Doğu Çerkesya’daki Kabardey’de, ardından Dağıstan, Çeçenya ve son olarak da Batı Çerkesya’da olmak üzere, Karadeniz kıyısına karşı şüphe götürmez askeri operasyonlar başlattı.
Resmi olmayan rakamlara göre bir ay içinde 1,5 milyona yakın Çerkes sürgüne gönderildi.
500 bine yakın Çerkes açlık, yollardaki kurallar ve salgın hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti.
Sürgünler, Anapa, Novorossiysk, Gelincik, Soçi ve Adler gibi Karadeniz limanlarından gemilere bindirilerek Osmanlı Devleti’ne gönderildi.
Farklı şehirlere yerleştirildiler
Çerkeslerin çoğu Anadolu’da Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop, Yozgat, Düzce, Adapazarı, Kocaeli’ne yerleştirildi.
Çerkeslerin bir kısmı Ortadoğu’da, özellikle Suriye ve Filistin’de yaşamaya başladı. Sürgüne gönderilen Çerkesler zamanla yerel halkla kaynaşmıştır.
Osmanlı Devleti’ne gönderilemeyen Çerkesler, Orta Laba ve Orta Kuban nehirlerindeki Rus Kazak köylerine yerleştirildi.
Erdoğan vatandaşları anıyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan sosyal medya hesabından şu ifadeleri kullandı:
“159 yıl önce Çerkes kardeşlerimizin yaşadığı büyük acıyı hâlâ yaşıyoruz. Vatanları Kafkasya’dan insanlık dışı yöntemlerle sürgün edilmelerinin yıl dönümünde hayatlarını kaybeden tüm kardeşlerimizi rahmetle anıyorum.”
